جلوه های زیبای زندگی عشایری در سراشیبی فراموشی
جلوه های زیبای زندگی عشایری در سراشیبی فراموشی

زمان رسمی کوچ عشایر از مناطق گرمسیری کهگیلویه و بویراحمد به مناطق سردسیری، امروز در حالی کلید می خورد که کوچ نشینان ترجیح می دهند با خودرو کوچ کنند و حرکت دام و عشایر در ایل راه ها رنگ باخته است.   به گزارش  پایگاه خبری سفیر یاسوج از کهگیلویه وبویراحمد به نقل از خبرگزاری […]

زمان رسمی کوچ عشایر از مناطق گرمسیری کهگیلویه و بویراحمد به مناطق سردسیری، امروز در حالی کلید می خورد که کوچ نشینان ترجیح می دهند با خودرو کوچ کنند و حرکت دام و عشایر در ایل راه ها رنگ باخته است.

 

به گزارش  پایگاه خبری سفیر یاسوج از کهگیلویه وبویراحمد به نقل از خبرگزاری ایرنا، سفر به مناطق ییلاقی به صورت سنتی، هر چند با رنج و سختی هایی برای عشایر همراه است اما عشایر به دلیل هزینه هایی که باید برای وسایل حمل و نقل پرداخت کنند تمایل دارند به صورت پیاده مسیرهای کوچ را بپیمایند.

از نقطه نظر مردم شناسی و حفظ اصالت نیز آیین های کوچ زیبایی های زیادی دارد که به عشایر برای کوچ سنتی را ضروری کرده است به طوری که معدود خانوارهای عشایری که هنوز به صورت سنتی کوچ می کنند این روزها سوژه عکاسان،خبرنگاران و حتی مردم هستند.


در مسیرهای کوچ بسیاری از شهروندان درنگی می کنند تا از کوچ عشایر به مناطق ییلاق فیلم یا عکس بگیرند زیرا می دانند که ردپای بسیاری از آیین های سنتی اقوام ایرانی را می توان در حین کوچ مشاهده کرد.

به نظر می رسد حالا که پس از سال ها خشکسالی چشمه سارهای خشکیده دوباره پرآب شده و مراتع غنی است و شرایط حوبی برای کوچ زمینی فراهم شده است باید برای بازگشت کوچ عشایر به شیوه سنتی تلاش شود.

عشایر تنگ بودن ایل راه ها را از عمده ترین دلایل کوچ به صورت ماشینی می دانند.

آنها می گویند: تجربیات تلخی از تلف شدن دام عشایر حین کوچ در سال های گذشته دارند.

 

**تصرف ایل راه ها
معاون اداره کل عشایر کهگیلویه و بویراحمد می گوید: ۶۰ درصد از ایلراه‌ها عشایری مسیر کوچ این استان با اجرای طرح‌های کشاورزان و صنعتی تخریب و تصرف شده است.

بهمن آزادی اظهار داشت: ۱۴ ایل راه در مسیرهای کوچ عشایر این استان وجود دارد.

معاون اداره کل عشایر کهگیلویه و بویراحمد گفت: مهم‌ترین ایلراه‌های عشایر استان از پل خیرآباد، گچساران، باشت، پل بریم تا بابامیدان است.

وی گفت: این ایلراه‌ها طی سال‌های گذشته به مردم واگذار شده و به همین دلیل عشایر زمان کوچ با مشکلات متعددی مواجه هستند.

آزادی می گوید: با هماهنگی های صورت گرفته با منابع طبیعی اجازه تصرف ایل راه ها را به سودجویان نمی دهیم.

آزادی در مورد خاطیانی که سال های پیش اقدام به تصرف ایلراه ها کرده اند نیز گفت: این افراد شناسایی شده اند و به منابع طبیعی استان معرفی شده اند.

** پایین بودن کوچ سنتی

مدیرکل امور عشایر کهگیلویه و بویراحمد گفت: تنها ۹درصد کوچ عشایر این استان معادل یک هزار خانوار به صورت کاملا سنتی انجام می شود.
مجید علی پور اظهار داشت: این عشایر در مناطق باشت،لنده،شمال کهگیلویه و بهمئی که بعد مسافت کمتری تا مناطق ییلاقی دارد به صورت کاملا سنتی کوچ می کنند.

وی اظهار داشت: تنگ بودن ایل راه ها به دلیل تصرف سودجویان در سال های گذشته و بعد مسافت باعث کم شدن اشتیاق عشایر به کوچ کاملا سنتی شده است.

علی پور بیان کرد: هم اکنون ۵۰ درصد از عشایر کهگیلویه و بویراحمد با خودرو کوچ می کنند و تعدادی هم به صورت نیمه سنتی کوچ می کنند.

**آغاز فصل کوچ و خدمات به عشایر
وی با بیان اینکه کوچ رسمی از امروز پانزدهم اردیبهشت آغاز شده گفت:آبرسانی سیار، توزیع ارزاق و تامین امنیت از جمله خدماتی است که حین کوچ به عشایر ارائه می شود.

 

مدیرکل امور عشایر کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد:خانوارهای عشایر این استان در مناطق گرمسیری جنوب استان در گچساران، کهگیلویه، جنوب چرام، لنده و جنوب و غرب بهمئی مستقر هستند.

علی پور اضافه کرد: ۵۲ اتراقگاه و میان بند در مسیر کوچ عشایر کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که تعدادی از آنها به سکو، انبارهای ذخیره، لوله کشی آب، برق و سایر زیرساخت‌ها مجهز شده است.

وی گفت:این استان یک هزار و ۵۶۰ کیلومتر ایل راه اصلی دارد.
۵۴ درصد گوشت قرمز، ۳۷ درصد شیر و سالانه ۱۰ هزار مترمربع صنایع دستی توسط عشایر کهگیلویه و بویراحمد تولید می‌شود.

** نقش عشایر در تولید
هم اکنون بیش از ۲۰۰ هزار خانوار ایرانی با جمعیت بیش از یک میلیون نفر کوچ نشین هستند.

کارشناسان می گویند: جامعه عشایری کشور ۲۴ میلیون راس دام سبک و سنگین در اختیار دارند.

براساس آمار رسمی ۲۵ درصد گوشت قرمز و ۳۵ درصد صنایع دستی کشور، توسط عشایر تولید می‌شود که این آمار ضرورت حمایت از عشایر را در سال رونق تولید ضروری تر کرده است.

در حالیکه ۱٫۸درصد جمعیت عشایر در مناطق عشایری زندگی می کنند اما ۱۲ درصد از جمعیت استان کهگیلویه و بویراحمد عشایرنشین هستند و به جز جمعیت ۱۲ هزار خانواری کوچ نشینان بومی چهار و ۶۰۰ خانوار عشایری استان های جنوبی کشور از ایل راه های این استان عبور می کنند.

هر چند کهگیلویه و بویراحمد نهمین استان کشور از نظر تعداد جمعیت عشایری است اما دومین استان ایران به نسبت جمعیت از وجود افراد عشایرنشین است.

** دیگر مشکلات عشایر
برخی عشایر سخت کوش که فرزندان آنها زندگی عشایری را رها کرده و به شهرها مهاجرت کرده اند، معتقدند کمبود زیرساخت هایی مانند سرویس بهداشتی و پنل های خورشیدی باعث بی رغبتی جوانان برای ادامه زندگی کوچ نشینی شده است.

آنها به گرانی اشاره می کنند و می گویند: برای حفظ زندگی عشایری تسهیلات بانکی گره گشا است اما این قشر زحمتکش سند واحدهای مسکونی یا تجاری ندارند که ضامن بانکی آنها شود.

جامعه عشایری می گویند: ضامن های زنجیره ای کارگشای دریافت تسهیلات برای چرخاندن زندگی عشایر است.

**پرداخت تسهیلات بانکی
مدیرکل امور عشایر کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه سال گذشته ۵۰۰ میلیارد ریال تسهیلات کم بهره به عشایر پرداخت شده بیان کرد: برای تسهیلات بانکی زیر ۱۲۰ میلیون ریال ضامن زنجیره ای استفاده می شود اما بیشتر از این مبلغ نیازمند همکاری بیشتر بانک هاست.

وی در مورد پنل های خورشیدی نیز گفت: تا پایان برنامه ششم تمام خانوارهای عشایری کهگیلویه و بویراحمد صاحب پنل های خورشیدی خواهند شد.

علی پور با اشاره به اینکه ۱۷ مصوبه در برنامه ششم برای بهبود زندگی عشایر با کمک دولت و مجلس عملیاتی شده در صورتی که در برنامه پنجم تنها یک مصوبه عملیاتی شده بود تصریح کرد: با وجود خدمات انجام شده اما راه درازی تا جلب رضایت عشایر باقی مانده است.

استان ۷۲۰ هزار نفری کهگیلویه و بویراحمد در جنوب غربی ایران قرار دارد.